5 Ιουνίου - Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος
Παιδί και Κλιματική Αλλαγή
Σήμερα οι νέοι άνθρωποι γνωρίζουν την ανάγκη προστασίας του περιβάλλοντος. Όταν τους ζητείται ν' απαριθμήσουν τα θέματα που τους απασχολούν περισσότερο, αυτό που τους ανησυχεί περισσότερο είναι η κλιματική αλλαγή.
Οι κίνδυνοι από την αλλαγή του κλίματος:
Η κλιματική αλλαγή εξελίχθηκε από «περιβαλλοντικό» ζήτημα, σε ένα πρόβλημα που απαιτεί συλλογική εξειδίκευση σε αειφόρο ανάπτυξη, ενεργειακή ασφάλεια, υγεία και ευημερία των παιδιών.
Με τις δραματικές και βλαβερές επιπτώσεις στο περιβάλλον, οι κλιματικές αλλαγές απειλούν τη ζωή των ανθρώπων σ’ όλο τον κόσμο, βλάπτοντας την υγεία και το περιβάλλον και περιορίζοντας την πρόσβαση σε νερό, τροφή και εδάφη. Έτσι, οι προσπάθειες για την εξάλειψη της φτώχειας, τη βελτίωση της υγείας και την προστασία του περιβάλλοντος επιβραδύνονται.
Τα στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η κλιματική αλλαγή συμβάλλει στην εξάπλωση των ασθενειών πληθαίνουν. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, το 2000, οι κλιματικές αλλαγές προκάλεσαν περίπου το 2,4% των κρουσμάτων διάρροιας παγκοσμίως και το 6% των κρουσμάτων ελονοσίας σε μερικές μέσου εισοδήματος χώρες, ασθένειες που δυσανάλογα προσβάλλουν μικρά παιδιά.
Παρά το γεγονός ότι σύμφωνα με τα τελευταία στατιστικά στοιχεία η παιδική θνησιμότητα βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο (9,2 εκατομμύρια παιδιά ετησίως από σχεδόν 13 εκατομμύρια το 1990) και εκατομμύρια ζωές παιδιών σώθηκαν από την εφαρμογή προγραμμάτων παροχής βασικών υγειονομικών υπηρεσιών, διατροφής, πόσιμου νερού και υγιεινής σε μεγαλύτερα τμήματα του πληθυσμού, η απώλεια 9,2 εκατομμυρίων παιδιών κάθε χρόνο παραμένει απαράδεκτη.
Καθώς ο πλανήτης θερμαίνεται, οι άνθρωποι θα υποφέρουν από πείνα, έλλειψη νερού και παράκτιες πλημμύρες. Οι μειωμένες βροχοπτώσεις θα εξασθενούν τις συγκομιδές, τα κοπάδια θα πεθαίνουν, τα παιδιά θα λιμοκτονούν και τα αποθέματα νερού για πόση και υγιεινή θα μειώνονται.
Τα σημερινά στοιχεία δηλώνουν ότι οι αναπτυσσόμενες χώρες που βρίσκονται κυρίως σε θερμότερες περιοχές και των οποίων η μεγαλύτερη πηγή εσόδων είναι η γεωργία, είναι εκείνες που θα πληγούν περισσότερο από τη μείωση των βροχοπτώσεων, καθώς και τα ακραία καιρικά φαινόμενα: τις πλημμύρες και την ξηρασία. Οι επιταχυνόμενες αλλαγές είναι πιθανόν να επηρεάσουν την ποιότητα και την ποσότητα των αποθεμάτων νερού και έτσι να ενταθεί το πρόβλημα της λειψυδρίας, της υγιεινής και του υποσιτισμού. Φυσικοί κίνδυνοι σχετικά με καιρικά φαινόμενα όπως τυφώνες και πλημμύρες είναι πιθανό να ενταθούν, με συνέπεια περισσότερους θανάτους και καταστροφές.
Αν δε ληφθούν μέτρα τώρα, η άνοδος της θερμοκρασίας κατά 5-6 βαθμούς Κελσίου, κάτι πολύ πιθανό για τον επόμενο αιώνα, θα προκαλεί απώλεια τουλάχιστον 5% του παγκόσμιου Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ) κάθε χρόνο σήμερα και στο προβλεπόμενο μέλλον. Αν η άνοδος της θερμοκρασίας είναι μεγαλύτερη, η ετήσια απώλεια του ΑΕΠ θα ανέρχεται σε 20% ή και περισσότερο.
Μέχρι το 2020 οι κλιματικές αλλαγές προβλέπεται να προκαλέσουν προβλήματα πρόσβασης σε υδάτινες πηγές σε 75 εκατομμύρια ανθρώπους, μόνο στην Αφρική. Προς τα τέλη του 21ου αιώνα, η προβλεπόμενη άνοδος της στάθμης του νερού των θαλασσών θα πλήξει τις πυκνοκατοικημένες παράκτιες περιοχές. Τα έξοδα προσαρμογής πιθανόν να ανέλθουν σε 5-10% του ΑΕΠ τουλάχιστον. Γενικά, οι αναπτυσσόμενες χώρες, ιδιαίτερα οι φτωχότερες, εξαρτώνται κυρίως από τη γεωργία, τον περισσότερο ευαίσθητο στο κλίμα απ’ όλους τους τομείς της οικονομίας και υποφέρουν από έλλειψη υγειονομικών και βασικών υπηρεσιών.
Φυσικές καταστροφές
Σε μια φυσική καταστροφή τα παιδιά είναι πιθανότερο να χαθούν ή να υποκύψουν λόγω υποσιτισμού, πληγών ή ασθενειών που επακολουθούν απ’ ότι οι ενήλικες.
Η συχνότητα και η σοβαρότητα των φυσικών καταστροφών αυξάνεται και οι ειδικοί κατονομάζουν τις κλιματικές αλλαγές ως ένα από τους λόγους που τις προκαλούν. Κατά το πρώτο μισό του 20ου αιώνα συνέβαιναν περίπου 12 φυσικές καταστροφές το χρόνο, ενώ μέσα στο 2004 ο αριθμός τους έφθασε στο εκπληκτικό επίπεδο των 350. Οι χώρες που βρίσκονται χαμηλά στον Πίνακα Ανθρώπινης Ανάπτυξης εμφανίζουν υψηλότερα ποσοστά θνησιμότητας από τις καταστροφές. Μερικές φορές οι οικονομικές ζημιές υπερβαίνουν το ΑΕΠ των φτωχών χωρών.
Ασθένειες
Οι κλιματικές αλλαγές έχουν σημαντικές επιπτώσεις στην υγεία του ανθρώπου. Πολλές από τις βασικές ασθένειες πού σκοτώνουν τα παιδιά, όπως η ελονοσία, η διάρροια, αλλά και ο υποσιτισμός, ευνοούνται από κλιματικά ακραία φαινόμενα όπως οι πλημμύρες.
Επιπλέον, οι παράγοντες που παίζουν σημαντικό ρόλο στις κλιματικές αλλαγές, όπως οι εκπομπές ρύπων από τα αυτοκίνητα και τα εργοστάσια, βλάπτουν σημαντικά την υγεία των παιδιών. Οι θάνατοι από άσθμα, την πιο κοινή παιδική ασθένεια, ενδέχεται να αυξηθούν κατά 20% περίπου μέχρι το 2016, αν δεν ληφθούν μέτρα.
Νερό
Η αποξηραμένη και ραγισμένη γη δε μπορεί να θρέψει ένα παιδί. Όταν ένα ήδη εξαθλιωμένο κράτος βιώνει την ξηρασία, οι επιπτώσεις είναι σοβαρές και εκτεταμένες. Άγονα χωράφια, ζώα που πεθαίνουν, σκελετωμένα παιδιά, άδειες αίθουσες σχολείων.
Σε όλο τον κόσμο, η μείωση των αποθεμάτων σε καθαρό πόσιμο νερό απειλεί σοβαρά την υγεία και τις ζωές των ανθρώπων. Η αυξανόμενη μόλυνση, η υπεράντληση υπογείων υδάτων και η μείωση του αριθμού των σημείων συλλογής καθαρού νερού επιδεινώνει την ήδη επιβαρυμένη κατάσταση. Την ίδια στιγμή, η ρύπανση από τη βιομηχανία, τη γεωργία και το άσκοπο πέταμα των απορριμμάτων από τους ανθρώπους απειλεί τα καθαρά αποθέματα νερού.
Στις ήδη ξηρές περιοχές όπως η Βόρειος Αφρική και η Ανατολική Μεσόγειος, η κλιματική αλλαγή προβλέπεται να προκαλέσει μείωση της ποιότητας και ποσότητας του νερού.
Εξασφάλιση τροφής
Οι κλιματικές αλλαγές απειλούν τη διατροφή και την υγεία των φτωχών σ' όλο τον κόσμο. Οι αλλαγές του καιρού μπορεί να φέρουν πλημμύρες ή ξηρασία, παράγοντες που είναι δυνατό να αποδεκατίσουν τα αποθέματα τροφίμων σε μια περιοχή. Οι κλιματικές αλλαγές επηρεάζουν επίσης όχι μόνο τις σοδειές, αλλά περιορίζουν και τις καλλιεργήσιμες εκτάσεις.
Η αύξηση της θερμοκρασίας και η ελάττωση των βροχοπτώσεων, θα μειώσουν τις σοδειές σε πολλές από τις ευπαθείς περιοχές. Το γεγονός αυτό θα οδηγήσει εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπων, να μη μπορούν να παράγουν ή να αγοράζουν την τροφή τους.
Δάση
Τα δάση είναι ο σημαντικότερος θησαυρός της γήινης βιοποικιλότητας, ο οποίος προσφέρει καταφύγιο στο 95% των γνωστών ειδών του ζωϊκού βασιλείου. Από περιβαλλοντική άποψη είναι ακόμα σημαντικότερα: Τα δέντρα παράγουν το απαραίτητο για τη ζωή μας οξυγόνο, μειώνουν τη μόλυνση του αέρα, του προσδίδουν υγρασία και συμβάλλουν στη μείωση της θερμοκρασίας. Διατηρώντας το χώμα στη θέση του και μειώνοντας την αποστράγγιση από τα ρυάκια, τα δέντρα αποτρέπουν την αποσάθρωση του εδάφους, ελέγχουν τις κατολισθήσεις, περιορίζουν την ερημοποίηση, προστατεύουν τις παράκτιες περιοχές και σταθεροποιούν τους αμμόλοφους.
Μόνο στη βιομάζα των δασών όλης της υφηλίου, βρίσκονται αποθηκευμένοι 283 δισεκατομμύρια τόνοι άνθρακα και ο άνθρακας στη βιομάζα των δασών, στα ξερά δέντρα, στα σκουπίδια και στο χώμα είναι περίπου 50% περισσότερος από τον άνθρακα της ατμόσφαιρας.
Η διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος μέσω της δενδροφύτευσης είναι θεμελιώδης παράγων ανάπτυξης. Τα καυσαέρια που δεν απορροφώνται επειδή οι εθνικοί δρυμοί σε όλο τον κόσμο περιορίζονται, είναι περισσότερα από εκείνα που παράγονται από τις μεταφορές. Η υλοτομία για καυσόξυλα οδηγεί στην αποψίλωση των δασών και την ερημοποίηση και συνδέεται με το φαινόμενο του θερμοκηπίου και την κλιματική αλλαγή.
Ενέργεια
Σε ολόκληρο τον κόσμο 1,6 δισεκατομμύρια άνθρωποι δεν έχουν ηλεκτρικό ρεύμα και 2,4 δισεκατομμύρια δεν έχουν τη δυνατότητα να μαγειρέψουν και να ζεσταθούν χρησιμοποιώντας σύγχρονες μορφές καυσίμων. Τρία δισεκατομμύρια άνθρωποι μαγειρεύουν και ζεσταίνουν τα σπίτια τους καίγοντας ξύλα, κοπριά ή τα υπολείμματα της σοδειάς. Ο καπνός μέσα στο σπίτι είναι η αιτία θανάτου περίπου 800.000 παιδιών κάθε χρόνο. Περνώντας από τα στερεά καύσιμα σε καθαρότερη ενέργεια - για παράδειγμα φυσικό αέριο, βιολογικά καύσιμα ή ηλιακή ενέργεια μπορούμε να μειώσουμε κατά το δυνατόν τη μόλυνση μέσα στο σπίτι ελαχιστοποιώντας ταυτόχρονα τις συνέπειες που έχει στο περιβάλλον η παραγωγή και η κατανάλωση ενέργειας.
Να διαφυλάξουμε τη Γη, τον πλανήτη μας!
Αφότου έγιναν γνωστές οι κλιματικές αλλαγές, οι πηγές νερού μολύνθηκαν, τα δάση εξολοθρεύτηκαν, είδη ζώων εξαφανίστηκαν και η υγεία των ανθρώπων βρίσκεται σε κίνδυνο εξαιτίας της ρύπανσης. Πρέπει να δώσουμε έμφαση στην αξία της μόρφωσης για διατήρηση σωστού περιβάλλοντος και ενεργειακών πόρων. Οι νέοι, σε όλα τα στάδια της εκπαίδευσής τους, θα πρέπει να πληροφορούνται για τους κινδύνους της περιβαλλοντικής υποβάθμισης, της υπερκατανάλωσης φυσικών ενεργειακών πόρων και τις προοπτικές ανανεώσιμης ενέργειας.
Καθώς η συνεχώς αυξανόμενη επιδείνωση του παγκόσμιου περιβάλλοντος επηρεάζει εμφανώς περισσότερο τα παιδιά και τους νέους, τόσο οι ενήλικες όσο και τα παιδιά που είναι ενημερωμένα και ενεργά σε ότι αφορά το περιβάλλον είναι εν δυνάμει οι σπουδαιότεροι υποστηρικτές της αλλαγής για μια μακροχρόνια προστασία και διαχείριση της γης. Τα επόμενα 10 χρόνια είναι κρίσιμα και προσφέρουν ένα εκπληκτικό σύνολο ευκαιριών.
Αλλά το να βελτιώνεται η ενημέρωση των παιδιών και των νέων σε θέματα που αφορούν το περιβάλλον δεν είναι αρκετό. Για να γίνουν αποτελεσματικοί υποστηρικτές της αλλαγής, η γνώση τους αυτή πρέπει να μεταφραστεί σε δράση και συνηγορία. Τo περιβαλλοντικό πρόγραμμα του Ο.Η.Ε και η UNICEF προετοιμάζουν ένα πακέτο περιβαλλοντολογικής επιμόρφωσης για τα σχολεία, που θα προσφέρει κατανοητές λύσεις σχεδιασμένες να ενισχύσουν τα παιδιά. Το πρόγραμμα θα ενισχύσει την προσπάθεια για την κατανόηση του φυσικού μας περιβάλλοντος, του εαυτού μας, της υγείας και της ικανότητάς μας για μάθηση.
Η προστασία του περιβάλλοντος και ταυτόχρονα η πρόνοια για την υγεία και την ανάπτυξη των παιδιών είναι σημαντικοί στόχοι. Κάθε προσπάθεια που γίνεται για την βελτίωση της ποιότητας του περιβάλλοντος εξυπηρετεί ταυτόχρονα τις βασικές ανάγκες και τα δικαιώματα των παιδιών.
Wednesday, June 3, 2009
Από τι κινδυνεύουν τα δάση;
.jpg)
Το δάσος από καθαρά ανθρωποκεντρική άποψη: Το δάσος είναι ένας φυσικός πόρος με δυνατότητες πολλαπλής, πλούσιας και ανανεώσιμης προσφοράς. Μια σειρά από πολύτιμα και αναντικατάστατα προϊόντα παράγονται από τα δάση ενώ ο ρόλος των δασών στην προστασία από την διάβρωση και τη διατήρηση της ποιότητας του εδάφους, στη ρύθμιση του κύκλου του νερού και στον εφοδιασμό του υδροφόρου ορίζοντα, στη δέσμευση του ατμοσφαιρικού διοξειδίου του άνθρακα και την σταθεροποίηση του άστατου κλίματος της Γης δείχνει την καθοριστική σημασία τους για την αντιμετώπιση των μεγαλύτερων σύγχρονων περιβαλλοντικών προβλημάτων. Επιπλέον τα δάση αποτελούν τη βασική δεξαμενή γενετικού υλικού, που θα μπορέσει μελλοντικά να προσφέρει νέες βιολογικές ποικιλίες για την βελτίωση των καλλιεργούμενων φυτών, των εκτρεφόμενων ζώων και γενικότερα για την καλύτερη απόδοση της αγροτικής παραγωγής.Η χρήση των δασών για αναψυχή, ανάπαυση και γενικότερα γνωριμία και απόλαυση της φύσης αποτελεί μια ζωτική ανάγκη των κατοίκων των πόλεων, η οποία αυξάνει παράλληλα με την ταχύτατη αστικοποίηση σε παγκόσμια κλίμακα. Πέρα όμως απʼ όλα αυτά, τα δάση αποτελούν φυσικά οικοσυστήματα με τεράστια οικολογική αξία και μαζί με τους ωκεανούς συνιστούν τα κυριότερα καταφύγια άγριας ζωής στον πλανήτη. Ο φοβερότερος εχθρός του δάσους: Σήμερα τα δασικά οικοσυστήματα αντιμετωπίζουν μια σειρά από μεγάλες απειλές όπως εκχέρσωση για την επέκταση των γεωργικών καλλιεργειών, υπερεκμετάλλευση με υλοτομίες για την παραγωγή ξύλου και καύσιμης ύλης, υπερβόσκηση, επιπτώσεις από το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Αλλά η μεγαλύτερη ζημιά, η πραγματική εθνική καταστροφή, ο φοβερότερος εχθρός του δάσους, είναι ο εμπρησμός. Διαβάζουμε αυτές τις ημέρες, ακούμε, αλλά κυρίως βλέπουμε μια φοβερή πληγή για τη χώρα μας, μια πληγή που δημιουργεί πολλά προβλήματα και περισσότερα ερωτηματικά. Η Πάρνηθα, το Πήλιο, η Αρχαία Κορινθία, η Αχαΐα, ο Καρέας, τα Βριλήσσια και άλλες περιοχές έχουν παραδοθεί στις φλόγες, μʼ ένα ρυθμό που έφθασε στις 107 πυρκαγιές ανά 24ωρο (αριθμός ρεκόρ).Δάση που γεννιούνται με το σταγονόμετρο, πυρπολούνται σε λίγες ώρες, εκτάσεις ολόκληρες απογυμνώνονται, περιουσίες καταστρέφονται, καταστήματα αχρηστεύονται, εργάτες βρίσκονται στο δρόμο, αλλά και πυροσβέστες κινδυνεύουν -ήδη έχουμε θρηνήσει τρεις άνδρες. Γιατί γίνονται όλα αυτά; ποια είναι τα βαθύτερα αίτια για τους εμπρησμούς; Πολλοί μιλάνε για αμέλεια. Άλλοι κάνουν λόγο για σκόπιμες ενέργειες μερικών ασυνείδητων και ορισμένοι αναφέρονται σε εγκληματικές σπείρες κερδοσκόπων που δρούν που δρουν με βάση καλοστρωμένα σχέδια. Παρακολουθούμε με λύπη την αντιπαράθεση κυβέρνησης και αντιπολίτευσης για το θέμα των εμπρησμών, με σκοπό την αποκόμιση κομματικών ωφελειών και προεκλογικών κερδών. Η μια παράταξη κατηγορεί την άλλη για παραλήψεις στο θεσμικό πλαίσιο, για τροποποιήσεις που ευνοούν τους οικοπεδοφάγους, για τον αυθαίρετο τρόπο που χαρακτηρίζεται ή αποχαρακτηρίζεται μια δασική έκταση, για τον αριθμό των προσλήψεων πυροσβεστών, για τα γαλάζια ή τα πράσινα παιδιά. Ενώ θα ήταν χρήσιμο, σʼ ένα πνεύμα διαπαραταξιακό, συναίνεσης και συντονισμού να αφαιρέσουν από τον εμπρηστή και τον καταπατητή τα κίνητρα που τον οπλίζουν με «τη φωτιά και το τσεκούρι» ή « με τους εμπρηστικές μηχανισμούς και τις μπουλντόζες». Τεράστιες οι ευθύνες των κυβερνήσεων: Πέρα από τα στατιστικά στοιχεία του Αρχηγείου Πυροσβεστικού σώματος, τα οποία δεν μπορούμε να παραβλέψουμε (αποτσίγαρα, γυμνές φλόγες, πυρακτωμένες επιφάνειες, ηλεκτρικά καλώδια, σπινθήρες, τρομοκρατικές ενέργειες), σχετικά με τις αιτίες των πυρκαγιών, υπάρχουν τεράστιες ευθύνες στις μέχρι σήμερα κυβερνήσεις. Όλα τα χρόνια που πέρασαν με την πολιτική τους και ειδικά με το δασοκτόνο θεσμικό πλαίσιο που ψήφισαν έχουν παραδώσει τα δάση στο έλεος των καταπατητών και οικοπεδοφάγων, όλων εκείνων που θησαυρίζουν από την εμπορευματοποίηση της γης. Οι καταστροφές που συντελούνται τα τελευταία χρόνια στα δάση μας από τις πυρκαγιές, με αποκορύφωμα τις εκατοντάδες εστίες που κατέκαψαν τις τελευταίες ημέρες τη χώρα και ειδικότερα τον τελευταίο εναπομείναντα « πνεύμονα» της Αττικής, την Πάρνηθα, είναι τεράστιο διαχρονικό έγκλημα σε βάρος του λαού και πρέπει να σταματήσει άμεσα. Το πρόβλημα των εμπρησμών είναι αρχικά, βασικά και ουσιαστικά θεσμικό. Έχω και στο παρελθόν αναφερθεί σε αυτό, αλλά δεν θα πάψω να επανέρχομαι, όσο η αδιαφορία και η σκοπιμότητα, δεν δημιουργούν τις προϋποθέσεις της κατοχύρωσης και προστασίας του δάσους θεσμικά.
Συγκεκριμένα:
- όσο δεν υπάρχει Δασικό Κτηματολόγιο -πάντα ο εμπρηστής και ο καταπατητής θα ελπίζουν και θα μπαίνουν στον πειρασμό να εκχερσώσουν ή να κάψουνε το δάσος.- όσο η καταπάτηση δασικής γης δεν καθίσταται ιδιώνυμο αδίκημα και δεν χαρακτηρίζεται από το νόμο διακεκριμένη απάτη - πάντα ο εμπρηστής και ο καταπατητής θα ρισκάρουν μια καταδρομή εναντίον του δάσους. - όσο δεν υπάρχει και δεν τίθεται σε εφαρμογή Κανονισμός Χρήσεων Γης - πάντα θα είναι φυσικό επακόλουθο ν ξεφυτρώνουν βίλες ή οικισμοί μέσα στα καμένα ή στα εκχερσωμένα δάση και πάντα οι οικοπεδοφάγοι θα καραδοκούν. - όσο η Δασική Νομοθεσία δεν καθορίζει επακριβώς τι είναι δάσος, τι είναι θαμνοτόπι, τι είναι βοσκοτόπι και όσο δεν εκσυγχρονίζονται οι διατάξεις περί βοσκοτόπων - πάντα οι τσοπαναραίοι ή θα σφάζουν τα ζώα και θα εγκαταλείπουν την ύπαιθρο ή θα μπαίνουν στο πειρασμό – εκδικούμενοι τους δασικούς – να καταπατούν τα πάντα. - όσο η Δασική Υπηρεσία δεν βλέπει το δάσος σαν μια βιοκοινότητα – η οικολογική ισορροπία της οποίας όχι μόνο δεν διαταράσσεται αλλά εδραιώνεται από την παρουσία ζώων, φυτοφάγων και μη – και θα αντιμετωπίζει το δάσος στατικά – πάντα θα ακολουθεί μια δασική πολιτική κτηνοτροφοκτόνα και δασοκτόνα.- όσο δεν γίνονται κτηνοτροφικές ζώνες το δάσος θα παραμένει, εχθρός του χωρικού μας
Βασικά λοιπόν και πρώτιστα, η προστασία του δάσους είναι θεσμικό θέμα. Όμως εφόσον οι κυβερνήσεις αδρανούν, ο λαός και οι φορείς πρέπει να πάρουν την υπόθεση της προστασίας στα χέρια τους, αναπτύσσοντας αγωνιστική δράση για την υλοποίηση όλων των μέτρων πρόληψης, μετατρέποντας την οργή και την αγανάκτησή τους σε πάλη για μια άλλη πολιτική στο τομέα της προστασίας των δασών.
Ποια ζώα κινδυνεύουν να εξαφανιστούν; Τι προβλήματα θα δημιουργηθούν αν εξαφανιστεί ένα είδος;
16.119 είδη ζώων και φυτών απειλούνται με εξαφάνιση
«E» 5/6
Ενα στα τρία αμφίβια, ένα στα οκτώ πουλιά και ένα στα τέσσερα θηλαστικά κινδυνεύουν να αφανιστούν - τραγικός απολογισμός με βασικές αιτίες την αλόγιστη χρήση των φυσικών πόρων και το φαινόμενο του θερμοκηπίου.
Ο ρυθμός εξαφάνισης των ειδών υπολογίζεται, σήμερα, ότι είναι 100 με 1.000 φορές ταχύτερος από ό,τι όταν δεν υπήρχαν άνθρωποι.
Η Κόκκινη Λίστα των Ειδών, όπου καταγράφονται όλα τα είδη που απειλούνται, διευρύνεται συνεχώς.
Το 20% των ειδών καρχαρία, η πολική αρκούδα και ο ιπποπόταμος προστέθηκαν φέτος, ώστε τα είδη που απειλούνται με εξαφάνιση να φθάνουν πλέον τα 16.119, σύμφωνα με επιεική απολογισμό των ειδικών.
Τα απειλούμενα είδη στην Ευρώπη είναι:
το 42% των ενδημικών πτηνών
το 43% των πεταλούδων
το 30% των αμφίβιων
το 45% των ερπετών
το 52% των ψαριών του γλυκού νερού
800 είδη φυτών
Η βιοποικιλότητα στον κόσμο:
Από τα 400 είδη πεταλούδας της Αυστραλίας, από τα οποία σχεδόν 200 ζουν μόνο στη συγκεκριμένη ήπειρο, τα μισά θα εξαφανιστούν.
Στην έρημο Τσιουάουα του Μεξικού, προβλέπεται ιδιαίτερα εκτεταμένη καταστροφή, επειδή τα απειλούμενα είδη θα πρέπει να ταξιδέψουν μεγάλες αποστάσεις για να φτάσουν σε ψυχρότερα κλίματα.
Στην περιοχή του Ακρωτηρίου της Νότιας Αφρικής, οι επιστήμονες προβλέπουν ότι θα εξαφανιστεί το 30 έως 40% των Proteaceae, μιας οικογένειας ανθοφόρων φυτών που περιλαμβάνει το εθνικό άνθος της Ν. Αφρικής, τη βασιλική protea.
Τον 20ό αιώνα χάθηκε το 90% του πληθυσμού των τίγρεων.
Οι ρινόκεροι που έχουν απομείνει είναι μερικές δωδεκάδες.
Οι αφρικανικοί ελέφαντες αποδεκατίζονται για το πολύτιμο ελεφαντόδοντό τους.
«E» 5/6
Ενα στα τρία αμφίβια, ένα στα οκτώ πουλιά και ένα στα τέσσερα θηλαστικά κινδυνεύουν να αφανιστούν - τραγικός απολογισμός με βασικές αιτίες την αλόγιστη χρήση των φυσικών πόρων και το φαινόμενο του θερμοκηπίου.
Ο ρυθμός εξαφάνισης των ειδών υπολογίζεται, σήμερα, ότι είναι 100 με 1.000 φορές ταχύτερος από ό,τι όταν δεν υπήρχαν άνθρωποι.
Η Κόκκινη Λίστα των Ειδών, όπου καταγράφονται όλα τα είδη που απειλούνται, διευρύνεται συνεχώς.
Το 20% των ειδών καρχαρία, η πολική αρκούδα και ο ιπποπόταμος προστέθηκαν φέτος, ώστε τα είδη που απειλούνται με εξαφάνιση να φθάνουν πλέον τα 16.119, σύμφωνα με επιεική απολογισμό των ειδικών.
Τα απειλούμενα είδη στην Ευρώπη είναι:
το 42% των ενδημικών πτηνών
το 43% των πεταλούδων
το 30% των αμφίβιων
το 45% των ερπετών
το 52% των ψαριών του γλυκού νερού
800 είδη φυτών
Η βιοποικιλότητα στον κόσμο:
Από τα 400 είδη πεταλούδας της Αυστραλίας, από τα οποία σχεδόν 200 ζουν μόνο στη συγκεκριμένη ήπειρο, τα μισά θα εξαφανιστούν.
Στην έρημο Τσιουάουα του Μεξικού, προβλέπεται ιδιαίτερα εκτεταμένη καταστροφή, επειδή τα απειλούμενα είδη θα πρέπει να ταξιδέψουν μεγάλες αποστάσεις για να φτάσουν σε ψυχρότερα κλίματα.
Στην περιοχή του Ακρωτηρίου της Νότιας Αφρικής, οι επιστήμονες προβλέπουν ότι θα εξαφανιστεί το 30 έως 40% των Proteaceae, μιας οικογένειας ανθοφόρων φυτών που περιλαμβάνει το εθνικό άνθος της Ν. Αφρικής, τη βασιλική protea.
Τον 20ό αιώνα χάθηκε το 90% του πληθυσμού των τίγρεων.
Οι ρινόκεροι που έχουν απομείνει είναι μερικές δωδεκάδες.
Οι αφρικανικοί ελέφαντες αποδεκατίζονται για το πολύτιμο ελεφαντόδοντό τους.
Αν έστω κι ένα είδος χαθεί ολοκληρωτικά, αυτό σημαίνει σπάσιμο της τροφικής αλυσίδας και των τροφικών πλεγμάτων, δηλαδή κι άλλα είδη θα αρχίσουν να αντιμετωπίζουν προβλήματα ίσως και να εξαφανιστούν γιατί θα χάσουν την τροφή τους και κάποια άλλα θα υπερπολλαπλασιαστούν γιατί το είδος που τα κατανάλωνε έχει εξαφανιστεί.
Το πρασινό στις πόλεις;;;
Πράσινες Ταράτσες - Πράσινες Πόλεις
Η πολιτεία έχει υποχρέωση να εξασφαλίζει χώρους πράσινου μέσα στην πόλη αλλά και να τους συντηρεί και να τους φροντίζει. Έχουμε αρκετά παραδείγματα χώρου ελευθέρου πράσινου που είναι παραμελημένοι αφού δήμος και νομαρχία δεν ξεκαθαρίζουν το ιδιοκτησιακό καθεστώς (πχ, Πεδίο Άρεως, Εθνικός κήπος).Αν όμως οι δημόσιοι χώροι είναι αρμοδιότητα της πολιτείας, οι κήποι και τα μπαλκόνια είναι αρμοδιότητες των πολιτών. Αν ανεβείτε σε ένα ύψωμα της πόλης σας θα δείτε πολλά κτήρια σε σκούρες αποχρώσεις. Η έλλειψη πρασίνου είναι εμφανής. Φανταστείτε λοιπόν αν όλο αυτό το γκρίζο είχε κομμάτια πρασίνου. Πόσο διαφορετικό, φωτεινό και υγιεινό θα ήταν για όλους μας.Η ιδέα φύτευσης των ταρατσών και των μπαλκονιών κερδίζει συνεχώς έδαφος σε πολλές πόλεις του κόσμου. Σε κάποιες πόλεις μάλιστα, οι πράσινες στέγες επιβάλλονται και από τη νομοθεσία. Ξεκίνησε πριν από δεκαετίες στη Γερμανία, όπου σήμερα το 10% των κτιρίων φιλοξενεί ''ταρατσόκηπους'' εξασφαλίζοντας 13 εκατ. τετραγωνικά μέτρα σε κάθε είδους οροφές που έχουν καλυφθεί με φυτά. Το παράδειγμα ακολουθούν και άλλες ευρωπαϊκές χώρες, ο Καναδάς αλλά και αρκετές αμερικανικές πολιτείες.Η ανάγκη για τη δημιουργία φυσικών φίλτρων και πνευμόνων πρασίνου μέσα στον αστικό χώρο εκτός από ανάγκη, μπορεί να γίνει και ευχαρίστηση αφού η κηπουρική είναι μια δημιουργική απασχόληση.Αν και οι κήποι μέσα στην πόλη είναι λίγοι, σίγουρα τα μπαλκόνια είναι πολύ περισσότερα. Εκτός από τα μπαλκόνια όμως υπάρχουν και οι ταράτσες. Ξέρετε εκείνες οι μεγάλες γκρίζες επιφάνειες με τις κεραίες και τα σχοινιά για τις μπουγάδες. Η ταράτσες σπάνια ανήκουν σε ένα άτομο και αυτό ίσως είναι το πρόβλημα για την ανάπλαση τους. Εκεί όμως ίσως κρύβεται και το μυστικό. Μέσα από τη συνεργασία των ιδιοκτητών και την προσωπική του δουλειά, κάποιες ταράτσες μπορούν να μεταμορφωθούν σε πράσινες οάσεις που εκτός από οξυγόνο θα προσφέρουν αισθητικό αποτέλεσμα και χρώμα. Φυσικά, κάθε τέτοια πρωτοβουλία θέλει σκέψη και σωστή μελέτη. Τα φυτά, πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο ανθεκτικά και λιγότερο απαιτητικά σε νερό. Πολλοί ιδιοκτήτες, λόγω και της έλλειψης οικονομικών κινήτρων από την πολιτεία είναι πολύ διστακτικοί για μια τέτοια φύτευση. Πόσο θα κοστίσει, τι θα γίνει με την υγρασία που θα μαζεύεται, θα αντέξει η στέγη το βάρος, ποια φυτά να βάλω και πόσο θα αντέξουν στον ήλιο; Όλα αυτά λειτουργούν σχεδόν αποτρεπτικά. Με τη σωστή μελέτη όμως και την καθοδήγηση ειδικών μπορούμε όλοι μας να ζούμε σε ένα εντελώς διαφορετικό περιβάλλον που θα προσφέρει περισσότερους πνεύμονες οξυγόνου αλλά και αισθητική ομορφιά.
Η πολιτεία έχει υποχρέωση να εξασφαλίζει χώρους πράσινου μέσα στην πόλη αλλά και να τους συντηρεί και να τους φροντίζει. Έχουμε αρκετά παραδείγματα χώρου ελευθέρου πράσινου που είναι παραμελημένοι αφού δήμος και νομαρχία δεν ξεκαθαρίζουν το ιδιοκτησιακό καθεστώς (πχ, Πεδίο Άρεως, Εθνικός κήπος).Αν όμως οι δημόσιοι χώροι είναι αρμοδιότητα της πολιτείας, οι κήποι και τα μπαλκόνια είναι αρμοδιότητες των πολιτών. Αν ανεβείτε σε ένα ύψωμα της πόλης σας θα δείτε πολλά κτήρια σε σκούρες αποχρώσεις. Η έλλειψη πρασίνου είναι εμφανής. Φανταστείτε λοιπόν αν όλο αυτό το γκρίζο είχε κομμάτια πρασίνου. Πόσο διαφορετικό, φωτεινό και υγιεινό θα ήταν για όλους μας.Η ιδέα φύτευσης των ταρατσών και των μπαλκονιών κερδίζει συνεχώς έδαφος σε πολλές πόλεις του κόσμου. Σε κάποιες πόλεις μάλιστα, οι πράσινες στέγες επιβάλλονται και από τη νομοθεσία. Ξεκίνησε πριν από δεκαετίες στη Γερμανία, όπου σήμερα το 10% των κτιρίων φιλοξενεί ''ταρατσόκηπους'' εξασφαλίζοντας 13 εκατ. τετραγωνικά μέτρα σε κάθε είδους οροφές που έχουν καλυφθεί με φυτά. Το παράδειγμα ακολουθούν και άλλες ευρωπαϊκές χώρες, ο Καναδάς αλλά και αρκετές αμερικανικές πολιτείες.Η ανάγκη για τη δημιουργία φυσικών φίλτρων και πνευμόνων πρασίνου μέσα στον αστικό χώρο εκτός από ανάγκη, μπορεί να γίνει και ευχαρίστηση αφού η κηπουρική είναι μια δημιουργική απασχόληση.Αν και οι κήποι μέσα στην πόλη είναι λίγοι, σίγουρα τα μπαλκόνια είναι πολύ περισσότερα. Εκτός από τα μπαλκόνια όμως υπάρχουν και οι ταράτσες. Ξέρετε εκείνες οι μεγάλες γκρίζες επιφάνειες με τις κεραίες και τα σχοινιά για τις μπουγάδες. Η ταράτσες σπάνια ανήκουν σε ένα άτομο και αυτό ίσως είναι το πρόβλημα για την ανάπλαση τους. Εκεί όμως ίσως κρύβεται και το μυστικό. Μέσα από τη συνεργασία των ιδιοκτητών και την προσωπική του δουλειά, κάποιες ταράτσες μπορούν να μεταμορφωθούν σε πράσινες οάσεις που εκτός από οξυγόνο θα προσφέρουν αισθητικό αποτέλεσμα και χρώμα. Φυσικά, κάθε τέτοια πρωτοβουλία θέλει σκέψη και σωστή μελέτη. Τα φυτά, πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο ανθεκτικά και λιγότερο απαιτητικά σε νερό. Πολλοί ιδιοκτήτες, λόγω και της έλλειψης οικονομικών κινήτρων από την πολιτεία είναι πολύ διστακτικοί για μια τέτοια φύτευση. Πόσο θα κοστίσει, τι θα γίνει με την υγρασία που θα μαζεύεται, θα αντέξει η στέγη το βάρος, ποια φυτά να βάλω και πόσο θα αντέξουν στον ήλιο; Όλα αυτά λειτουργούν σχεδόν αποτρεπτικά. Με τη σωστή μελέτη όμως και την καθοδήγηση ειδικών μπορούμε όλοι μας να ζούμε σε ένα εντελώς διαφορετικό περιβάλλον που θα προσφέρει περισσότερους πνεύμονες οξυγόνου αλλά και αισθητική ομορφιά.
Πόσο σημαντικό είναι το νερό για τον άνθρωπο, τη χλωρίδα και την πανίδα του πλανήτη;
Εξοικονόμηση νερού
Το νερό είναι ίσως το πολυτιμότερο αγαθό που µας παρέχει η φύση. Αποτελεί αναμφισβήτητα σημαντικό παράγοντα για την ανάπτυξη, την υγιεινή διαβίωση, την ίδια τη ζωή. Όμως, αυτή η πηγή ζωής αποτελεί πλέον είδος εν ανεπάρκεια. Επιπλέον, οι λιγοστές ποσότητες νερού που απομένουν δε χαρακτηρίζονται πάντα από την καλύτερη ποιότητα.
Η Ελλάδα, όπως εξάλλου και ολόκληρος ο πλανήτης, βρίσκεται τα τελευταία χρόνια αντιμέτωπη µε ένα μείζον οικολογικό πρόβλημα, αυτό της απειλουμένης λειψυδρίας. Το πρόβλημα αυτό οφείλεται σε µία σειρά από αίτια όπως η έλλειψη σχεδιασμού, η κακή διαχείριση των υδάτινων αποθεμάτων, η καταστροφή των δασών, η περιφρόνηση των φυσικών νόμων που διέπουν τον υδρολογικό κύκλο, η μείωση των βροχοπτώσεων λόγω κλιματικών αλλαγών, κ.ά.
Αν και η ορθή διαχείριση του νερού απαιτεί παρεμβάσεις σε πολλά επίπεδα, µε πρώτη την εξοικονόμηση νερού στην υδροβόρο γεωργία, ο καθένας µας μπορεί να συμβάλλει µε τον τρόπο του στο να περιορισθεί η σπατάλη που γίνεται σήμερα. Έτσι, ενώ ο καθένας µας καταναλώνει κατά μέσο όρο 150-200 λίτρα νερού ημερησίως για την ικανοποίηση των βασικών αναγκών του, εύκολα θα µπορούσαµε να καταναλώνουμε λιγότερο από 80 λίτρα την ημέρα. Αυτό μπορεί να γίνει µε δύο κυρίως τρόπους: την αλλαγή κάποιων συνηθειών µας και τη χρήση απλών τεχνολογιών εξοικονόμησης.
Ας δούμε στη συνέχεια µμερικούς απλούς τρόπους εξοικονόμησης νερού:
Μην αμελείτε τις διαρροές στα υδραυλικά σας. Μια βρύση που στάζει μπορεί να σας κοστίσει µέχρι και 200 λίτρα επιπλέον κατανάλωση κάθε μήνα.
Μην κρατάτε συνέχεια ανοικτή τη βρύση όταν πλένεστε, ξυρίζεστε, ή βουρτσίζετε τα δόντια σας.
Προτιμήστε το ντους από το μπάνιο στη μπανιέρα.
Βρύσες με περιορισμό ροής. Η ροή για τις βρύσες κουζίνας πρέπει να είναι λίγο μεγαλύτερη από τις βρύσες μπάνιου, 6-8 λίτρα ανά λεπτό και 5-7 λίτρα ανά λεπτό αντίστοιχα. Υπάρχουν συστήματα που αναμειγνύουν αέρα μέσα στο νερό και δίνουν την εντύπωση πιο δυνατής ροής μέσα από την βρύση ή την κεφαλή του ντους. Σε συνδυασμό με τα συστήματα περιορισμού της ροής, μπορούν να εξοικονομήσουν νερό χωρίς απώλεια άνεσης για τον χρήστη.
Διακόπτες της παροχής νερού με φωτοκύτταρα. Εξασφαλίζουν μέγιστη εξοικονόμηση νερού, αφού η βρύση κλείνει αυτόματα όταν το νερό δε χρησιμοποιείται. Τα συστήματα αυτά έχουν μεγάλο κόστος και η χρήση τους δεν συνιστάται σε κατοικίες. Είναι όμως χρήσιμα και τα συναντάμε σε κοινόχρηστους χώρους όπου συνήθως γίνεται μεγάλη σπατάλη νερού (π.χ. κέντρα διασκεδάσεως, εστιατόρια).
Καζανάκια ελεγχόμενης ή διπλής ροής. Από τα καζανάκια, προτιμότερα είναι εκείνα στα οποία η ροή εξαρτάται από τον χρόνο πιέσεως του κουμπιού. Μια άλλη λύση είναι τα καζανάκια με επιλογή μικρής ή μεγάλης ροής (συνήθως 3 και 6 λίτρα αντίστοιχα). Τα καζανάκια σταθερής ροής 6 ή 9 λίτρων δεν συνιστώνται.
Χρήση οικιακών συσκευών όπως πλυντήρια ρούχων και πιάτων με πιστοποίηση για την κατανάλωση νερού και ενέργειας. Οι συσκευές αυτές καταναλώνουν ένα τρίτο λιγότερο νερό από τις άλλες.
Το νερό στους εξωτερικούς χώρους της κατοικίας
Εξοικονόμηση νερού σε μεγάλο βαθμό μπορεί να επιτευχθεί κατά το σχεδιασμό των κήπων και του περιβάλλοντος χώρου. Οι εξωτερικοί χώροι πρέπει να σχεδιάζονται και να διαμορφώνονται έτσι ώστε:
Να χρειάζονται λιγότερο νερό.
Να αποφεύγονται είδη με μεγάλες απαιτήσεις σε νερό, όπως το γκαζόν και όπου αυτό είναι αναπόφευκτο να χρησιμοποιούνται διαπερατά υλικά, όπως χαλίκι, σπασμένες πέτρες και πλάκες με οπές, όπου το νερό της βροχής συγκρατείται στο έδαφος και συνεισφέρει στον εμπλουτισμό του υδροφόρου ορίζοντα.
Να χρησιμοποιούνται φυτά με χαμηλές ανάγκες σε νερό και μεγάλη αντοχή στον ήλιο, δηλαδή προσαρμοσμένα στο ελληνικό τοπίο και τις τοπικές μικροκλιματικές συνθήκες.
Να επιλέγεται ένα αποδοτικό σύστημα ποτίσματος, ανάλογα με το μέγεθος του χώρου (για μεγαλύτερους, κοινόχρηστους κήπους συνιστάται το πότισμα στάγδην ή ένα υπόγειο σύστημα).
Οι υπόλοιποι χώροι (γκαράζ, διάδρομοι) να απορροφούν το νερό της βροχής ώστε να εμπλουτίζεται ο υδροφόρος ορίζοντας.
Το νερό είναι ίσως το πολυτιμότερο αγαθό που µας παρέχει η φύση. Αποτελεί αναμφισβήτητα σημαντικό παράγοντα για την ανάπτυξη, την υγιεινή διαβίωση, την ίδια τη ζωή. Όμως, αυτή η πηγή ζωής αποτελεί πλέον είδος εν ανεπάρκεια. Επιπλέον, οι λιγοστές ποσότητες νερού που απομένουν δε χαρακτηρίζονται πάντα από την καλύτερη ποιότητα.
Η Ελλάδα, όπως εξάλλου και ολόκληρος ο πλανήτης, βρίσκεται τα τελευταία χρόνια αντιμέτωπη µε ένα μείζον οικολογικό πρόβλημα, αυτό της απειλουμένης λειψυδρίας. Το πρόβλημα αυτό οφείλεται σε µία σειρά από αίτια όπως η έλλειψη σχεδιασμού, η κακή διαχείριση των υδάτινων αποθεμάτων, η καταστροφή των δασών, η περιφρόνηση των φυσικών νόμων που διέπουν τον υδρολογικό κύκλο, η μείωση των βροχοπτώσεων λόγω κλιματικών αλλαγών, κ.ά.
Αν και η ορθή διαχείριση του νερού απαιτεί παρεμβάσεις σε πολλά επίπεδα, µε πρώτη την εξοικονόμηση νερού στην υδροβόρο γεωργία, ο καθένας µας μπορεί να συμβάλλει µε τον τρόπο του στο να περιορισθεί η σπατάλη που γίνεται σήμερα. Έτσι, ενώ ο καθένας µας καταναλώνει κατά μέσο όρο 150-200 λίτρα νερού ημερησίως για την ικανοποίηση των βασικών αναγκών του, εύκολα θα µπορούσαµε να καταναλώνουμε λιγότερο από 80 λίτρα την ημέρα. Αυτό μπορεί να γίνει µε δύο κυρίως τρόπους: την αλλαγή κάποιων συνηθειών µας και τη χρήση απλών τεχνολογιών εξοικονόμησης.
Ας δούμε στη συνέχεια µμερικούς απλούς τρόπους εξοικονόμησης νερού:
Μην αμελείτε τις διαρροές στα υδραυλικά σας. Μια βρύση που στάζει μπορεί να σας κοστίσει µέχρι και 200 λίτρα επιπλέον κατανάλωση κάθε μήνα.
Μην κρατάτε συνέχεια ανοικτή τη βρύση όταν πλένεστε, ξυρίζεστε, ή βουρτσίζετε τα δόντια σας.
Προτιμήστε το ντους από το μπάνιο στη μπανιέρα.
Βρύσες με περιορισμό ροής. Η ροή για τις βρύσες κουζίνας πρέπει να είναι λίγο μεγαλύτερη από τις βρύσες μπάνιου, 6-8 λίτρα ανά λεπτό και 5-7 λίτρα ανά λεπτό αντίστοιχα. Υπάρχουν συστήματα που αναμειγνύουν αέρα μέσα στο νερό και δίνουν την εντύπωση πιο δυνατής ροής μέσα από την βρύση ή την κεφαλή του ντους. Σε συνδυασμό με τα συστήματα περιορισμού της ροής, μπορούν να εξοικονομήσουν νερό χωρίς απώλεια άνεσης για τον χρήστη.
Διακόπτες της παροχής νερού με φωτοκύτταρα. Εξασφαλίζουν μέγιστη εξοικονόμηση νερού, αφού η βρύση κλείνει αυτόματα όταν το νερό δε χρησιμοποιείται. Τα συστήματα αυτά έχουν μεγάλο κόστος και η χρήση τους δεν συνιστάται σε κατοικίες. Είναι όμως χρήσιμα και τα συναντάμε σε κοινόχρηστους χώρους όπου συνήθως γίνεται μεγάλη σπατάλη νερού (π.χ. κέντρα διασκεδάσεως, εστιατόρια).
Καζανάκια ελεγχόμενης ή διπλής ροής. Από τα καζανάκια, προτιμότερα είναι εκείνα στα οποία η ροή εξαρτάται από τον χρόνο πιέσεως του κουμπιού. Μια άλλη λύση είναι τα καζανάκια με επιλογή μικρής ή μεγάλης ροής (συνήθως 3 και 6 λίτρα αντίστοιχα). Τα καζανάκια σταθερής ροής 6 ή 9 λίτρων δεν συνιστώνται.
Χρήση οικιακών συσκευών όπως πλυντήρια ρούχων και πιάτων με πιστοποίηση για την κατανάλωση νερού και ενέργειας. Οι συσκευές αυτές καταναλώνουν ένα τρίτο λιγότερο νερό από τις άλλες.
Το νερό στους εξωτερικούς χώρους της κατοικίας
Εξοικονόμηση νερού σε μεγάλο βαθμό μπορεί να επιτευχθεί κατά το σχεδιασμό των κήπων και του περιβάλλοντος χώρου. Οι εξωτερικοί χώροι πρέπει να σχεδιάζονται και να διαμορφώνονται έτσι ώστε:
Να χρειάζονται λιγότερο νερό.
Να αποφεύγονται είδη με μεγάλες απαιτήσεις σε νερό, όπως το γκαζόν και όπου αυτό είναι αναπόφευκτο να χρησιμοποιούνται διαπερατά υλικά, όπως χαλίκι, σπασμένες πέτρες και πλάκες με οπές, όπου το νερό της βροχής συγκρατείται στο έδαφος και συνεισφέρει στον εμπλουτισμό του υδροφόρου ορίζοντα.
Να χρησιμοποιούνται φυτά με χαμηλές ανάγκες σε νερό και μεγάλη αντοχή στον ήλιο, δηλαδή προσαρμοσμένα στο ελληνικό τοπίο και τις τοπικές μικροκλιματικές συνθήκες.
Να επιλέγεται ένα αποδοτικό σύστημα ποτίσματος, ανάλογα με το μέγεθος του χώρου (για μεγαλύτερους, κοινόχρηστους κήπους συνιστάται το πότισμα στάγδην ή ένα υπόγειο σύστημα).
Οι υπόλοιποι χώροι (γκαράζ, διάδρομοι) να απορροφούν το νερό της βροχής ώστε να εμπλουτίζεται ο υδροφόρος ορίζοντας.
Τι προβλήματα δημιουργούν τα απορρίμματα;
Τι είναι τα αστικά οργανικά απορρίμματα;
Αστικά οργανικά απορρίματα είναι τα ζωικής και κυρίως φυτικής προέλευσης «σκουπίδια», τα οποία παράγονται στην κουζίνα, στους κήπους, σε εμπορικά υποστατικά ή άλλους τύπους αστικών υποστατικών και σε δημόσιους χώρους, τα οποία είναι εξ’ ολοκλήρου βιοαποικοδομήσιμα. Τα υπολείμματα φαγητών, κλαδέματα, φύλλα, χόρτα, γρασίδι είναι απορρίματα τα οποία είναι σε θέση να υποστούν αναερόβια ή αερόβια αποσύνθεση. Τα απορρίμματα αυτά μπορούν να μετατραπούν με τη δράση μικροοργανισμών σε ευεργετικό φυτόχωμα το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εδαφοβελτιωτικό και να επιστρέψουν στο χώμα ή να μετατραπούν σε καύσιμο (πράσινος άνθρακας) και να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή ενέργειας, χωρίς να αφήνουν υπολείμματα που επιβαρύνουν το περιβάλλον.
ΕΝΑ ΑΠΟ ΤΑ ΚΥΡΙΟΤΕΡΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΤΑΛΑΙΠΩΡΕΙ ΣΕ ΤΕΡΑΣΤΙΟ ΒΑΘΜΟ ΤΟΝ ΤΟΠΟ ΜΑΣ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΕΜΑΣ, ΕΙΝΑΙ ΠΩΣ ΤΑ ΣΚΟΥΠΙΔΙΑ ΑΥΤΑ ΑΠΟΡΡΙΠΤΟΝΤΑΙ ΜΑΖΙ ΜΕ ΟΛΑ ΤΑ ΑΛΛΑ ΣΕ ΧΩΜΑΤΕΡΕΣ ΑΝΤΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΣΩΣΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΥΣ.
ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ
Ανακύκλωση:
Είναι η μια διαδικασία, μια αποτελεσματική μέθοδος για τη διαχείριση απορριμμάτων, η οποία μπορεί και πρέπει να θεωρείται ως μια διέξοδο στο τεράστιο πρόβλημα αυτό. Απορρίμματα στον κοινωνικό και οικονομικό κύκλο συλλέγονται, διαλογίζονται και επαναφέρονται στα αρχικά τους υλικά για την επαναχρησιμοποίηση τους. Η διαδικασία αυτή ονομάζεται ανακύκλωση και αποτελεί σύγχρονη απαίτηση και αναπόσπαστο συστατικό της διαχείρισης των απορριμμάτων.
Μερικά οργανικά βιοαποικοδομήσιμα απορρίμματα μπορούν να θεωρηθούν ως «καθαρά υλικά» αφού μπορούν να ανακυκλωθούν, περιορίζοντας την χρήση των πρώτων υλών παραγωγής τους. Το χαρτί, τα χαρτόνια, οι χάρτινες σακούλες, οι χάρτινες συσκευασίες, οι εφημερίδες και τα περιοδικά, μπορούν να διαχωριστούν, να επεξεργαστούν κατάλληλα και να ξαναγίνουν χαρτί. Αυτό ονομάζουμε ανακύκλωση χαρτιού. Το ίδιο μπορεί να γίνει με τα τεμάχια από ξύλο, ξύλινες συσκευασίες ή πριονίδια. Τα απορρίμματα αυτά μπορούν να διαχωριστούν ξεχωριστά για την παραγωγή άλλων προιόντων από ξύλο. Η ανακύκλωση του γυαλιού, του αλουμινίου, των υφασμάτων και του πλαστικού είναι εξίσου σημαντικά
Αστικά οργανικά απορρίματα είναι τα ζωικής και κυρίως φυτικής προέλευσης «σκουπίδια», τα οποία παράγονται στην κουζίνα, στους κήπους, σε εμπορικά υποστατικά ή άλλους τύπους αστικών υποστατικών και σε δημόσιους χώρους, τα οποία είναι εξ’ ολοκλήρου βιοαποικοδομήσιμα. Τα υπολείμματα φαγητών, κλαδέματα, φύλλα, χόρτα, γρασίδι είναι απορρίματα τα οποία είναι σε θέση να υποστούν αναερόβια ή αερόβια αποσύνθεση. Τα απορρίμματα αυτά μπορούν να μετατραπούν με τη δράση μικροοργανισμών σε ευεργετικό φυτόχωμα το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εδαφοβελτιωτικό και να επιστρέψουν στο χώμα ή να μετατραπούν σε καύσιμο (πράσινος άνθρακας) και να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή ενέργειας, χωρίς να αφήνουν υπολείμματα που επιβαρύνουν το περιβάλλον.
ΕΝΑ ΑΠΟ ΤΑ ΚΥΡΙΟΤΕΡΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΤΑΛΑΙΠΩΡΕΙ ΣΕ ΤΕΡΑΣΤΙΟ ΒΑΘΜΟ ΤΟΝ ΤΟΠΟ ΜΑΣ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΕΜΑΣ, ΕΙΝΑΙ ΠΩΣ ΤΑ ΣΚΟΥΠΙΔΙΑ ΑΥΤΑ ΑΠΟΡΡΙΠΤΟΝΤΑΙ ΜΑΖΙ ΜΕ ΟΛΑ ΤΑ ΑΛΛΑ ΣΕ ΧΩΜΑΤΕΡΕΣ ΑΝΤΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΣΩΣΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΥΣ.
ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ
Ανακύκλωση:
Είναι η μια διαδικασία, μια αποτελεσματική μέθοδος για τη διαχείριση απορριμμάτων, η οποία μπορεί και πρέπει να θεωρείται ως μια διέξοδο στο τεράστιο πρόβλημα αυτό. Απορρίμματα στον κοινωνικό και οικονομικό κύκλο συλλέγονται, διαλογίζονται και επαναφέρονται στα αρχικά τους υλικά για την επαναχρησιμοποίηση τους. Η διαδικασία αυτή ονομάζεται ανακύκλωση και αποτελεί σύγχρονη απαίτηση και αναπόσπαστο συστατικό της διαχείρισης των απορριμμάτων.
Μερικά οργανικά βιοαποικοδομήσιμα απορρίμματα μπορούν να θεωρηθούν ως «καθαρά υλικά» αφού μπορούν να ανακυκλωθούν, περιορίζοντας την χρήση των πρώτων υλών παραγωγής τους. Το χαρτί, τα χαρτόνια, οι χάρτινες σακούλες, οι χάρτινες συσκευασίες, οι εφημερίδες και τα περιοδικά, μπορούν να διαχωριστούν, να επεξεργαστούν κατάλληλα και να ξαναγίνουν χαρτί. Αυτό ονομάζουμε ανακύκλωση χαρτιού. Το ίδιο μπορεί να γίνει με τα τεμάχια από ξύλο, ξύλινες συσκευασίες ή πριονίδια. Τα απορρίμματα αυτά μπορούν να διαχωριστούν ξεχωριστά για την παραγωγή άλλων προιόντων από ξύλο. Η ανακύκλωση του γυαλιού, του αλουμινίου, των υφασμάτων και του πλαστικού είναι εξίσου σημαντικά
Πώς ρυπαίνεται η θάλασσα;
Όπως λέμε πετρέλαιο στο νερό
Μία σημαντική επίπτωση της ανθρώπινης δραστηριότητας στις θάλασσες είναι η ρύπανση. Δεν είναι μόνο η ρύπανση από διαρροές πετρελαίου και την απόρριψη τοξικών αποβλήτων. Είναι επίσης τα λύματα αποχετεύσεων, τα βιομηχανικά απόβλήτα, τα αστικά και βιομηχανικά λύματα, τα βιομηχανικά ατυχήματα, την εξόρυξη μεταλλευμάτων, τις γεωργικές απορροές και τα φυτοφάρμακα, και τη διαρροή ραδιενέργειας.Η ρύπανση από χερσαίες πηγές υπολογίζεται πως ευθύνεται για το 44% περίπου των αποβλήτων που καταλήγουν στη θάλασσα. Από τις θαλάσσιες μεταφορές προέρχεται το 12% των αποβλήτων. Οι επιπτώσεις της ρύπανσης ποικίλουν. Η ρύπανση που προέρχεται από τα λύματα αποχετέυσεων και τις γεωργικές απορροές μπορεί να οδηγήσει σε ευτροφισμό, δηλαδή στην υπέρμετρη ανάπτυξη του φυτοπλαγκτού. Τα φύκια αυτά όταν αποσυντίθενται, χρησιμοποιούν το οξυγόνο του νερού. Σε ορισμένες περιοχές αυτό το φαινόμενο έχει οδηγήσει στη δημιουργία "νεκρών ζωνών" (CDZ), όπου ο οξυγόνο που περιέχεται στη θάλασσα πέφτει σε τόσο χαμηλά επίπεδα που δεν μπορεί να υποστηρίξει τη ζωή σε αυτή. Αυτές οι νεκρές ζώνες προκαλούνται επίσης και από την απόρριψη ουσιών από τη βιομηχανική παραγωγή οι οποίες κατά την αλλοίωση τους απορροφούν το διαλυμένο οξυγόνο.
Μία σημαντική επίπτωση της ανθρώπινης δραστηριότητας στις θάλασσες είναι η ρύπανση. Δεν είναι μόνο η ρύπανση από διαρροές πετρελαίου και την απόρριψη τοξικών αποβλήτων. Είναι επίσης τα λύματα αποχετεύσεων, τα βιομηχανικά απόβλήτα, τα αστικά και βιομηχανικά λύματα, τα βιομηχανικά ατυχήματα, την εξόρυξη μεταλλευμάτων, τις γεωργικές απορροές και τα φυτοφάρμακα, και τη διαρροή ραδιενέργειας.Η ρύπανση από χερσαίες πηγές υπολογίζεται πως ευθύνεται για το 44% περίπου των αποβλήτων που καταλήγουν στη θάλασσα. Από τις θαλάσσιες μεταφορές προέρχεται το 12% των αποβλήτων. Οι επιπτώσεις της ρύπανσης ποικίλουν. Η ρύπανση που προέρχεται από τα λύματα αποχετέυσεων και τις γεωργικές απορροές μπορεί να οδηγήσει σε ευτροφισμό, δηλαδή στην υπέρμετρη ανάπτυξη του φυτοπλαγκτού. Τα φύκια αυτά όταν αποσυντίθενται, χρησιμοποιούν το οξυγόνο του νερού. Σε ορισμένες περιοχές αυτό το φαινόμενο έχει οδηγήσει στη δημιουργία "νεκρών ζωνών" (CDZ), όπου ο οξυγόνο που περιέχεται στη θάλασσα πέφτει σε τόσο χαμηλά επίπεδα που δεν μπορεί να υποστηρίξει τη ζωή σε αυτή. Αυτές οι νεκρές ζώνες προκαλούνται επίσης και από την απόρριψη ουσιών από τη βιομηχανική παραγωγή οι οποίες κατά την αλλοίωση τους απορροφούν το διαλυμένο οξυγόνο.
Τρόμο μας προκαλεί το γεγονός πως τα θαλασσινά που καταναλώνουν οι κάτοικοι των εύκρατων περιοχών πλήττονται κι αυτά από τα POPs. Τα λιπαρά ψάρια συνήθως συσσωρεύουν τα POPs στο σώμα τους και αυτοί μπορούν να μεταφερθούν στους ανθρώπους που τα καταναλώνουν. Όταν τα λιπαρά ψάρια μετατρέπονται σε ιχθυοτροφή και ιχθυέλαια, και κατά συνέπεια χρησιμοποιούνται στην εκτροφή άλλων ζώων, αυτό μπορεί να καταλήξει και πάλι στους ανθρώπους. Τα ψάρια και τα οστρακοειδή των ιχθυοτροφείων, οι αγελάδες παραγωγής γάλακτος καθώς και τα ψάρια της θάλασσας μπορούν να λειτουργήσουν ως πηγές μετάδοσης χημικών ουσιών στους ανθρώπους.
Πώς ρυπαίνεται ο αέρας; Τι προβλήματα δημιουργεί κάτι τέτοιο στους ανθρώπους, στα ζώα και στα φυτά του πλανήτη;
1) Ρύπανση
Τα τελευταία χρόνια η ρύπανση του περιβάλλοντος εξαιτίας της μεγάλης τεχνολογικής προόδου και της ραγδαίας βιομηχανικής ανάπτυξης έχει πάρει επικίνδυνες και, σε πολλές περιπτώσεις, καταστροφικές διαστάσεις για τη γήινη βιόσφαιρα. Διακρίνεται σε αστική και βιομηχανική, σε ρύπανση ατμόσφαιρας, νερού και εδάφους και τείνει να καταστρέψει την πανίδα και τη χλωρίδα της γης, τις θεμελιώδεις δηλαδή προϋποθέσεις της ζωής στον πλανήτη μας.
Καθημερινά τεράστιες ποσότητες βιομηχανικών λυμάτων ρυπαίνουν ακτές και θάλασσες, νεκρώνουν το πλαγκτόν, εξαφανίζουν πολλά είδη του φυσικού και του ζωικού βασιλείου και βάζουν σε κίνδυνο την υγεία των ανθρώπων που έρχονται σε επαφή με τη θάλασσα. Χιλιάδες καμινάδες εργοστασίων εκλύουν σε 24-ωρη βάση χιλιάδες τόνους δηλητηριωδών αερίων και σωματιδίων κάνοντας ανυπόφορη τη ζωή εκατομμυρίων κατοίκων αστικών κέντρων, που επιπλέον ασφυκτιούν μέσα στις γιγάντιες και απάνθρωπες πόλεις του αιώνα μας. Από μόνες τους πάντως, η τεχνολογική πρόοδος και η βιομηχανική ανάπτυξη δεν αποτελεί την πηγή του κακού. Αυτό έχει σχέση με τις κερδοσκοπικές διαθέσεις των βιομηχάνων που αρνούνται να υποβληθούν στις δαπάνες της τοποθέτησης φίλτρων και συστημάτων βιολογικού και βιοχημικού καθαρισμού των δηλητηριωδών αερίων και λυμάτων που εκπέμπουν ή αποβάλλουν οι επιχειρήσεις τους.
Η διάσωση του φυσικού περιβάλλοντος από τη ρύπανση και την καταστροφή, αποτελεί σήμερα οξύτατο οικονομικό και κοινωνικοπολιτικό πρόβλημα και συνεγείρει εκατομμύρια ανθρώπους, οι οποίοι αγωνίζονται για την αποτροπή της κατάστασης του φυσικού περιβάλλοντος και την εξασφάλιση ανθρώπινων συνθηκών ζωής.
Τα τελευταία χρόνια οι ελληνικές θάλασσες και ακτές μολύνονται επικίνδυνα από τα βιομηχανικά λύματα και απόβλητα των υπονόμων των μεγάλων πόλεων. Όλοι γνωρίζουμε το τεράστιο σύννεφο αιθαλομίχλης που καλύπτει την Αθήνα, γνωστό ως νέφος. Πρόκειται για το φαινόμενο φωτοχημικής ρύπανσης το οποίο προέρχεται από τη βιομηχανία, τα καυσαέρια των αυτοκινήτων και των κεντρικών θερμάνσεων. Ως τα μέσα της δεκαετίας του ΄80 λειτουργούσαν στην περιοχή της Αττικής περίπου 3.600 βιομηχανίες. Το νέφος έχει σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία των ανθρώπων. Το μονοξείδιο του άνθρακα δεσμεύει την αιμοσφαιρίνη, εμποδίζει την οξυγόνωση των ιστών και δυσκολεύει την αναπνοή. Προκαλεί εύκολη κόπωση, δύσπνοια, πονοκεφάλους και διαταραχές στην όραση.
Τα κυριότερα προβλήματα ρύπανσης στην Ελλάδα συνοψίζονται στα ακόλουθα: ατμοσφαιρική ρύπανση, ρύπανση υδάτων, στερεά απόβλητα, πυρκαγιές, απειλή βιοποικιλότητας και φυσικών αποθεμάτων και ηχητική ρύπανση.
Τι είναι ατμοσφαιρική ρύπανση;
Ατμοσφαιρική Ρύπανση καλείται η παρουσία στην ατμόσφαιρα ρύπων, δηλαδή κάθε είδους ουσιών, θορύβου, ακτινοβολίας ή άλλων μορφών ενέργειας σε ποσότητα, συγκέντρωση ή διάρκεια που μπορούν να προκαλέσουν αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία, στους ζωντανούς οργανισμούς και στα οικοσυστήματα. Γενικά, μπορούν να καταστήσουν το περιβάλλον ακατάλληλο, για τις επιθυμητές χρήσεις του. Κάτω από ορισμένες συνθήκες, η ατμοσφαιρική ρύπανση μπορεί να φτάσει σε τέτοια επίπεδα, ώστε να δημιουργηθούν ανεπιθύμητες συνθήκες διαβίωσης. Σε αυτή την περίπτωση έχει επικρατήσει να λέγεται ότι έχουμε "Νέφος". Το "Νέφος" παρουσιάζεται με δύο μορφές:Νέφος Καπνομίχλης:Σχηματίζεται, όταν έχουμε υψηλή συγκέντρωση ρύπων, όπως το διοξείδιο του θείου και αιρούμενα σωματίδια, σε συνδυασμό με σχετικά χαμηλή θερμοκρασία και μεγάλη σχετική υγρασία. Φωτοχημικό Νέφος:Παρουσιάζεται, όταν έχουμε υψηλές θερμοκρασίες, μεγάλη ηλιοφάνεια, μικρή σχετική υγρασία και υψηλή συγκέντρωση οξειδίων του αζώτου, υδρογονανθράκων, μονοξειδίου του άνθρακα και δευτερογενών προϊόντων τους.
Για να αντιμετωπίσουμε, αποτελεσματικά, το πρόβλημα του νέφους, πρέπει να γνωρίζουμε, πως δημιουργείται, από τι αποτελείται, τι επιδράσεις δημιουργεί στο περιβάλλον και τι μπορούν να κάνουν Πολιτεία και Κοινωνία, για την καταπολέμησή του.
Ποιοι είναι οι βασικότεροι ατμοσφαιρικοί ρύποι, ποιες οι πηγές τους, και ποιες οι επιδράσεις τους στο ανθρωπογενές περιβάλλον;
ΟΖΟΝ (Ο3)
ΜΟΝΟΞΕΙΔΙΟ ΤΟΥ ΑΝΘΡΑΚΑ (CO)
ΔΙΟΞΕΙΔΙΟ ΤΟΥ ΑΖΩΤΟΥ (ΝΟ2)
ΣΩΜΑΤΙΔΙA
ΔΙΟΞΕΙΔΙΟ ΤΟΥ ΘΕΙΟΥ (SO2)
ΜΟΛΥΒΔΟΣ (Pb)
ΤΟΞΙΚΟΙ ΑΕΡΙΟΙ ΡΥΠΟΙ
ΡΥΠΟΙ ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΙΩΣΗ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΟΣΦΑΙΡΙΚΟΥ ΟΖΟΝΤΟΣ
ΑΕΡΙΑ ΤΟΥ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ
Τα τελευταία χρόνια η ρύπανση του περιβάλλοντος εξαιτίας της μεγάλης τεχνολογικής προόδου και της ραγδαίας βιομηχανικής ανάπτυξης έχει πάρει επικίνδυνες και, σε πολλές περιπτώσεις, καταστροφικές διαστάσεις για τη γήινη βιόσφαιρα. Διακρίνεται σε αστική και βιομηχανική, σε ρύπανση ατμόσφαιρας, νερού και εδάφους και τείνει να καταστρέψει την πανίδα και τη χλωρίδα της γης, τις θεμελιώδεις δηλαδή προϋποθέσεις της ζωής στον πλανήτη μας.
Καθημερινά τεράστιες ποσότητες βιομηχανικών λυμάτων ρυπαίνουν ακτές και θάλασσες, νεκρώνουν το πλαγκτόν, εξαφανίζουν πολλά είδη του φυσικού και του ζωικού βασιλείου και βάζουν σε κίνδυνο την υγεία των ανθρώπων που έρχονται σε επαφή με τη θάλασσα. Χιλιάδες καμινάδες εργοστασίων εκλύουν σε 24-ωρη βάση χιλιάδες τόνους δηλητηριωδών αερίων και σωματιδίων κάνοντας ανυπόφορη τη ζωή εκατομμυρίων κατοίκων αστικών κέντρων, που επιπλέον ασφυκτιούν μέσα στις γιγάντιες και απάνθρωπες πόλεις του αιώνα μας. Από μόνες τους πάντως, η τεχνολογική πρόοδος και η βιομηχανική ανάπτυξη δεν αποτελεί την πηγή του κακού. Αυτό έχει σχέση με τις κερδοσκοπικές διαθέσεις των βιομηχάνων που αρνούνται να υποβληθούν στις δαπάνες της τοποθέτησης φίλτρων και συστημάτων βιολογικού και βιοχημικού καθαρισμού των δηλητηριωδών αερίων και λυμάτων που εκπέμπουν ή αποβάλλουν οι επιχειρήσεις τους.
Η διάσωση του φυσικού περιβάλλοντος από τη ρύπανση και την καταστροφή, αποτελεί σήμερα οξύτατο οικονομικό και κοινωνικοπολιτικό πρόβλημα και συνεγείρει εκατομμύρια ανθρώπους, οι οποίοι αγωνίζονται για την αποτροπή της κατάστασης του φυσικού περιβάλλοντος και την εξασφάλιση ανθρώπινων συνθηκών ζωής.
Τα τελευταία χρόνια οι ελληνικές θάλασσες και ακτές μολύνονται επικίνδυνα από τα βιομηχανικά λύματα και απόβλητα των υπονόμων των μεγάλων πόλεων. Όλοι γνωρίζουμε το τεράστιο σύννεφο αιθαλομίχλης που καλύπτει την Αθήνα, γνωστό ως νέφος. Πρόκειται για το φαινόμενο φωτοχημικής ρύπανσης το οποίο προέρχεται από τη βιομηχανία, τα καυσαέρια των αυτοκινήτων και των κεντρικών θερμάνσεων. Ως τα μέσα της δεκαετίας του ΄80 λειτουργούσαν στην περιοχή της Αττικής περίπου 3.600 βιομηχανίες. Το νέφος έχει σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία των ανθρώπων. Το μονοξείδιο του άνθρακα δεσμεύει την αιμοσφαιρίνη, εμποδίζει την οξυγόνωση των ιστών και δυσκολεύει την αναπνοή. Προκαλεί εύκολη κόπωση, δύσπνοια, πονοκεφάλους και διαταραχές στην όραση.
Τα κυριότερα προβλήματα ρύπανσης στην Ελλάδα συνοψίζονται στα ακόλουθα: ατμοσφαιρική ρύπανση, ρύπανση υδάτων, στερεά απόβλητα, πυρκαγιές, απειλή βιοποικιλότητας και φυσικών αποθεμάτων και ηχητική ρύπανση.
Τι είναι ατμοσφαιρική ρύπανση;
Ατμοσφαιρική Ρύπανση καλείται η παρουσία στην ατμόσφαιρα ρύπων, δηλαδή κάθε είδους ουσιών, θορύβου, ακτινοβολίας ή άλλων μορφών ενέργειας σε ποσότητα, συγκέντρωση ή διάρκεια που μπορούν να προκαλέσουν αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία, στους ζωντανούς οργανισμούς και στα οικοσυστήματα. Γενικά, μπορούν να καταστήσουν το περιβάλλον ακατάλληλο, για τις επιθυμητές χρήσεις του. Κάτω από ορισμένες συνθήκες, η ατμοσφαιρική ρύπανση μπορεί να φτάσει σε τέτοια επίπεδα, ώστε να δημιουργηθούν ανεπιθύμητες συνθήκες διαβίωσης. Σε αυτή την περίπτωση έχει επικρατήσει να λέγεται ότι έχουμε "Νέφος". Το "Νέφος" παρουσιάζεται με δύο μορφές:Νέφος Καπνομίχλης:Σχηματίζεται, όταν έχουμε υψηλή συγκέντρωση ρύπων, όπως το διοξείδιο του θείου και αιρούμενα σωματίδια, σε συνδυασμό με σχετικά χαμηλή θερμοκρασία και μεγάλη σχετική υγρασία. Φωτοχημικό Νέφος:Παρουσιάζεται, όταν έχουμε υψηλές θερμοκρασίες, μεγάλη ηλιοφάνεια, μικρή σχετική υγρασία και υψηλή συγκέντρωση οξειδίων του αζώτου, υδρογονανθράκων, μονοξειδίου του άνθρακα και δευτερογενών προϊόντων τους.
Για να αντιμετωπίσουμε, αποτελεσματικά, το πρόβλημα του νέφους, πρέπει να γνωρίζουμε, πως δημιουργείται, από τι αποτελείται, τι επιδράσεις δημιουργεί στο περιβάλλον και τι μπορούν να κάνουν Πολιτεία και Κοινωνία, για την καταπολέμησή του.
Ποιοι είναι οι βασικότεροι ατμοσφαιρικοί ρύποι, ποιες οι πηγές τους, και ποιες οι επιδράσεις τους στο ανθρωπογενές περιβάλλον;
ΟΖΟΝ (Ο3)
ΜΟΝΟΞΕΙΔΙΟ ΤΟΥ ΑΝΘΡΑΚΑ (CO)
ΔΙΟΞΕΙΔΙΟ ΤΟΥ ΑΖΩΤΟΥ (ΝΟ2)
ΣΩΜΑΤΙΔΙA
ΔΙΟΞΕΙΔΙΟ ΤΟΥ ΘΕΙΟΥ (SO2)
ΜΟΛΥΒΔΟΣ (Pb)
ΤΟΞΙΚΟΙ ΑΕΡΙΟΙ ΡΥΠΟΙ
ΡΥΠΟΙ ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΙΩΣΗ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΟΣΦΑΙΡΙΚΟΥ ΟΖΟΝΤΟΣ
ΑΕΡΙΑ ΤΟΥ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ
ΓΙΑ ΝΑ ΣΩΘΕΙ Ο ΠΛΑΝΗΤΗΣ....
- Καθαρός αέρας....
- Δεν πετάμε σκουπίδια...
- Κάνουμε ανακύκλωση...
- Σταματάμε το κυνήγι...
- Δεν κόβουμε τα δέντρα...
- Δεν αφήνουμε αναμμένη φωτιά κοντά σε δάση...
- Δε ρίχνουμε σκουπίδια μέσα στις θάλασσες...
- Δεν αφήνουμε τη βρύση να τρέχει ασύστολα την ώρα που κάνουμε μπάνιο ή βουρτσίζουμε τα δόντια μας....
- Όταν φεύγουμε από τη θάλασσα παίρνουμε όλα τα σκουπίδια που κάναμε σε μια σακούλα και τα πετάμε σε κάδους...
- Ζητάμε περισσότερα πάρκα στις πόλεις....με πράσινο...
Κάποια γενικά πράγματα για τις καταστροφικες αλλαγές..
Ταχεία αύξηση στην παγκόσμια θερμοκρασία μεταξύ των ετών 2009 και 2014 αναμένουν Βρετανοί επιστήμονες, στη βάση δεκαετούς κλιματικού μοντέλου που ανέπτυξαν για να προβλέψουν πώς τα ρεύματα των ωκεανών και η ανθρώπινη δραστηριότητα θα επηρεάσουν τη μέση θερμοκρασία του πλανήτη. Περικλείοντας μεσοπρόθεσμα φυσικά φαινόμενα, όπως ο Ελ Νίνιο, βρετανική ομάδα επιστημόνων υποστηρίζει ότι μπορεί να προσφέρει προβολές για την παγκόσμια θερμοκρασία σε ορίζοντα δεκαετίας. Τα προηγούμενα κλιματικά μοντέλα έχουν επικεντρωθεί σε προβολές για τη θέρμανση της υδρογείου σε ορίζοντα εκατονταετίας. Σε άρθρο τους στην επιθεώρηση Science οι ερευνητές του βρετανικού Hadley Centre προβλέπουν ότι τουλάχιστον τα μισά από τα έτη ανάμεσα στο 2009 και το 2014 θα σπάσουν τα υπάρχοντα ρεκόρ θερμοκρασίας. Ωστόσο, οι ερευνητές αναφέρουν ότι οι επιρροή των φυσιολογικών κλιματικών μεταβολών είναι πιθανόν να περιορίσουν τις συνέπειες των εκπομπών από ανθρώπινες δραστηριότητες από σήμερα έως και το 2009. Συνολικά, πάντως, για τη δεκαετία εκτιμούν ότι η παγκόσμια μέση θερμοκρασία θα είναι το 2014 0,3 βαθμούς υψηλότερη συγκριτικά με το 2004.Το θερμότερο έτος μέχρι στιγμής είναι το 1998 όταν η παγκόσμια μέση θερμοκρασίας επιφάνειας διαμορφώθηκε στους 14,54 βαθμούς Κελσίου, επισημαίνει το BBC.Στην τελευταία έκθεση της Διακυβερνητικής Επιτροπής για τις Κλιματικές Αλλαγές του ΟΗΕ (IPCC) αναφέρεται ότι η παρατηρούμενη κλιματική αλλαγή οφείλεται στον άνθρωπο με πιθανότητα 90% και οι επιπτώσεις της θα διαρκέσουν σίγουρα αιώνες. Εκτιμάται ότι η μέση θερμοκρασία του πλανήτη θα αυξηθεί από 1,1 έως 6,4 βαθμούς Κελσίου έως το 2100, σε σχέση με τα επίπεδα του 1990, με πιθανότερη μια άνοδο κατά 1,8 έως 4 βαθμούς Κελσίου ανάλογα με τα μέτρα που θα ληφθούν. Η κλιματική αλλαγή επιβραδύνει το βασικό ρεύμα κυκλοφορίας των ανέμων στον Ειρηνικό, μια μεταβολή που μπορεί με τη σειρά της να επιδεινώσει το φαινόμενο Ελ Νίνιο, να σταματήσει τους μουσώνες στη Νοτιοανατολική Ασία και να μειώσει τα ψάρια στη Νότιο Αμερική. Σύμφωνα με την έρευνα, που δημοσιεύεται στο περιοδικό Νature, το σύστημα ατμοσφαιρικής κυκλοφορίας του Ειρηνικού έχει επιβραδυνθεί κατά 3% από τα μέσα του 190ου αιώνα, και σε έναν αιώνα από σήμερα δεν αποκλείεται να έχει μειωθεί κατά ακόμα 10%. Η πρόβλεψη αφορά την κυκλοφορία Ουόκερ, ένα μετεωρολογικό σύστημα που καλύπτει ολόκληρο τον Ειρηνικό σε έναν τεράστιο βρόχο από την ανατολή προς τη δύση: άνεμοι που μεταφέρουν υγρασία λόγω της εξάτμισης των τροπικών νερών κινούνται σε χαμηλό υψόμετρο από τον ανατολικό Ειρηνικό προς την ΝΑ Ασία, φέρνοντας βροχές. Στη συνέχεια ο ξηρός άνεμος ακολουθεί την αντίστροφη πορεία μερικά χιλιόμετρα πιο ψηλά στην ατμόσφαιρα.Το φαινόμενο είναι εμφανές σε βαρομετρικά δεδομένα που καλύπτουν ενάμισι αιώνα και προβλέπονται επίσης από κλιματικά μοντέλα σε υπολογιστές. Η διατάραξη αποδίδεται στην επιδείνωση του φαινομένου του θερμοκηπίου και είναι πιθανό, σύμφωνα με τους ερευνητές, να αυξήσει τη συχνότητα ή την ένταση του Ελ Νίνιο, που κανονικά εκδηλώνεται κάθε πέντε με έξι χρόνια.Το Ελ Νίνιο μειώνει τις τροπικές βροχές στη ΝΑ Ασία και αυξάνει τη βροχόπτωση στη δυτική Αμερική. Η επιδείνωση του φαινομένου, πέρα από τις κλιματικές επιπτώσεις, θα μπορούσε να μειώσει τους πληθυσμούς ψαριών έξω από τη Νότιο Αμερική, λόγω της μειωμένης ανάδευσης θρεπτικών συστατικών από το βυθό.Όπως εξηγεί στη δημοσίευση η ομάδα του Γκάμπριελ Βέτσι της αμερικανικής Υπηρεσίας Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA), η διαταραχή της κυκλοφορίας Ουόκερ οφείλεται στο γεγονός ότι η παγκόσμια θέρμανση αυξάνει το ρυθμό εξάτμισης στον ωκεανό περισσότερο από ό,τι αυξάνει τις βροχοπτώσεις. Αυτό οδηγεί σε συσσώρευση υδρατμών στο ατμοσφαιρικό κύκλωμα, και σταδιακά το φρενάρει.Η αύξηση της θερμοκρασίας θα μειώσει δραματικά το φυτοπλαγκτόν στους ωκεανούς, οπότε θα διαταράξει τη βάση της διατροφικής αλυσίδας όλου του πλανήτη και επιπλέον θα επιταχύνει περαιτέρω την παγκόσμια θέρμανση, δείχνουν δορυφορικά δεδομένα για την τελευταία δεκαετία. Οι παρατηρήσεις, που δημοσιεύονται στο περιοδικό Nature, δείχνουν μια σαφή συσχέτιση ανάμεσα στις υψηλές επιφανειακές θερμοκρασίες στους ωκεανούς -ως αποτέλεσμα είτε της παγκόσμιας θέρμανσης είτε του φαινομένου Ελ Νίνο- και της μειωμένης παραγωγής φυτοπλαγκτού. Τα μικροσκοπικά φυτά που αποτελούν το φυτοπλαγκτόν παράγουν το μισό οξυγόνο της Γης και αποτελούν τη βάση όλων των οικοσυστημάτων, καθώς γίνονται τροφή για το ζωοπλαγκτόν και τα ψάρια. Οι ερευνητές του Πολιτειακού Πανεπιστημίου του Όρεγκον χρησιμοποίησαν έναν δορυφόρο της NASA για να καταγράψουν τις επιφανειακές θερμοκρασίες και την παραγωγή φυτοπλαγκτού από το 1997 έως το 2006. Το φυτοπλακγτό είναι δυνατό να μετρηθεί από το Διάστημα επειδή η χλωροφύλλη απορροφά κόκκινη και μπλε ακτινοβολία. Το 1997 οι θερμοκρασίες των ωκεανών ήταν υψηλές λόγω του φαινομένου Ελ Νίνο, την περιοδική θέρμανση της τροπικής ζώνης στον Ειρηνικό. Καθώς τα νερά κρύωναν από το 1997 έως το 1999, η παγκόσμια βιομάζα του φυτοπλαγκτού αυξήθηκε κατά 8 δισ. τόνους. Η μέση ετήσια παραγωγή ανέρχεται στα 50 δισ. τόνους. Αντίθετα, το διάστημα 1999-2004, όταν οι θερμοκρασίες άρχισαν και πάλι να αυξάνονται, η παραγωγή φυτοπλαγκτού έπεφτε κατά 200 εκατ. τόνους το χρόνο, και σε ορισμένες περιοχές, όπως στην τροπική ζώνη του Ειρηνικού, μειώθηκε έως και 50%. Σύμφωνα με τους ερευνητές, η άνοδος της θερμοκρασίας περιορίζει τη φυτική παραγωγή στους ωκεανούς επειδή μειώνει την ανάδευση ανόργανων θρεπτικών συστατικών από τον πυθμένα. Η έρευνα, σχολιάζει η ομάδα, επιβεβαιώνει υπολογιστικά μοντέλα για την παγκόσμια θέρμανση και δημιουργεί ανησυχία για την πορεία του φαινομένου. Δεδομένου ότι το φυτοπλαγκτό απορροφά από την ατμόσφαιρα τεράστιες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα, για να το χρησιμοποιήσει στη διαδικασία της φωτοσύνθεσης, οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι η μείωση της βιομάζας θα επιταχύνει ακόμα περισσότερο την κλιματική αλλαγή.Είκοσι δύο βαθμούς θερμοκρασία κατέγραψαν τα θερμόμετρα στην Αρκτική τον Ιούλιο, δηλαδή 15 βαθμούς πάνω από το φυσιολογικό. Η άνοδος της θερμοκρασίας συνοδεύτηκε από τήξη των πάγων, φθάνοντας πλέον στα χαμηλότερα επίπεδα που έχουν καταγραφεί ποτέ. Την ανησυχητική είδηση έκανε γνωστή στην εφημερίδα Το Βήμα ο πρόεδρος της Ελληνικής Επιστημονικής Ένωσης Αιολικής Ενέργειας Ιωάννης Τσιπουρίδης, επισημαίνοντας ότι η μόνη μας ελπίδα να περιορίσουμε την κλιματική αλλαγή είναι να ελέγξουμε τις επιπτώσεις, μειώνοντας άμεσα τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. «Αναλογιστείτε ότι κάθε εβδομάδα η Κίνα κατασκευάζει δύο εργοστάσια παραγωγής ενέργειας από ορυκτά καύσιμα» σημειώνει ο κ. Τσιπουρίδης. Η πρωτοφανής και ανεξέλεγκτη οικονομική ανάπτυξη του «ασιατικού τίγρη» έχει συμβάλει στην επιδείνωση του περιβάλλοντος, ανεβάζοντας μάλιστα την Κίνα στη δεύτερη θέση των ρυπαντών παγκοσμίως. Βέβαια, οι ΗΠΑ εξακολουθούν να κατέχουν τα «πρωτεία» στην κατηγορία, αφού θεωρούνται υπεύθυνες για το 21% των εκπομπών άνθρακα. Τόσο η οργάνωση Greenpeace όσο και το WWF παρουσίασαν φέτος παγκόσμια σχέδια «σωτηρίας», τα οποία προβλέπουν μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 50% ως το 2050. Για την αναχαίτιση της κλιματικής αλλαγής έχουν προταθεί και άλλες λύσεις, ορισμένες εκ των οποίων μοιάζουν... παρατραβηγμένες. Δύο Βρετανοί, ο Κρις Ράπλεϊ, διευθυντής του Μουσείου Επιστήμης του Λονδίνου, και ο Τζέιμς Λάβλοκ πρότειναν την πόντιση εκατομμυρίων κατακόρυφων σωλήνων στους ωκεανούς, οι οποίοι θα αντλούν ψυχρό νερό από τα βάθη της θάλασσας. Η άντληση θα προκαλέσει αύξηση του φυτοπλαγκτόν, το οποίο μέσω της φωτοσύνθεσης θα «φυλακίζει» το διοξείδιο του άνθρακα και όταν πεθάνει και κατακαθίσει στον βυθό, θα πάρει μαζί του και το ένοχο στοιχείο.
Εισαγωγη...
Το συγκεκριμένο blog είναι η διδακτική τεχνική που χρησιμοποιώ για να σας διδάξω το κεφάλαιο " Εμεις και το περιβαλλον σήμερα'' στο μάθημα σας στη Μελέτη Περιβάλλοντος.
Παραπάνω θα έρθετε σε επαφή με τους σημαντικότερους από τους παράγοντες που έχουν φτάσει σε αυτό το σημείο τον πλανήτη μας και θα δούμε όλοι μαζί τρόπους με τους οποίους μπορούμε να βάλουμε ένα ένα τα λιθαράκια για την προστασία της Γης μας.
Subscribe to:
Posts (Atom)
